ARTYKUŁ
Unia Europejska wobec problemu terroryzmu
w Afryce Subsaharyjskiej
Więcej
Ukryj
Data publikacji: 31-12-2015
Stosunki Międzynarodowe – International Relations 2015;51(4):293-317
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
W artykule poddano analizie problematykę terroryzmu w Afryce Subsaharyjskiej
i działania podjęte przez Unię Europejską w celu jego zwalczania. Opisano przesłanki i uwarunkowania terroryzmu w tym regionie, wskazując ich polityczne,
społeczno-ekonomiczne oraz kulturowe źródła. Przedstawiono instytucjonalne
i prawne podstawy współpracy UE z państwami Afryki Subsaharyjskiej dotyczącej
zapobiegania aktom terroru na kontynencie afrykańskim. Omówiono również charakter i formę pomocy finansowej, jakiej UE udziela im w walce z ugrupowaniami
terrorystycznymi, w szczególności Instrument na rzecz Pokoju w Afryce oraz
Instrument na rzecz Przyczyniania się do Stabilności i Pokoju. Przedstawiono trzy
najważniejsze ugrupowania terrorystyczne operujące w Afryce Subsaharyjskiej: Boko
Haram, Al-Shabaab i Al-Ka’idę w Islamskim Maghrebie. Na tle wyzwań i zagrożeń
związanych z ich działalnością w Afryce Subsaharyjskiejscharakteryzowano główne
założenia polityki UE. W tym kontekście omówiono podejmowane przez nią działania z jednej strony mające na celu ograniczenie zdolności bojowych ugrupowań
terrorystycznych w regionie, z drugiej – zapewniające trwały i stabilny rozwój na
kontynencie afrykańskim i tym samym ograniczające różne negatywne zjawiska.
Teoretycznym narzędziem zastosowanym w tym studium przypadku w stosunku do
UE są koncepcje „roli aktora” (actorness), „obecności” (presence) oraz „mocarstwa
niewojskowego” (civilian power). Podkreśla się w nich dysponowanie przez UE
możliwościami aktywnego i celowego podejmowania działań wobec pozostałych
aktorów na arenie międzynarodowej i realnym wpływem na sprawy międzynarodowe
dzięki stosowaniu środków głównie ekonomicznych, finansowych i politycznych.
Artykuł jest próbą odpowiedzi na następujące pytania: Jaka jest rola i znaczenie UE w przeciwstawianiu się terroryzmowi w Afryce Subsaharyjskiej? W jakim
stopniu podejmowane przez UE działania wpływają na ograniczenie tego zjawiska?
Jakie są główne słabości i wyzwania w europejskiej (unijnej) polityce antyterrorystycznej wobec Afryki Subsaharyjskiej? Czy przyjęte przez UE dokumenty
przekładają się na skuteczność podejmowanych przez nią działań i inicjatyw?
Jaki jest charakter i stopień instytucjonalizacji współpracy między obu regionami
w zakresie zapobiegania aktom terroru w Afryce Subsaharyjskiej?