ARTYKUŁ
Reputacja jako źródło (społecznej)
odpowiedzialności organizacji międzynarodowych
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Jagielloński
Data publikacji: 30-09-2018
Stosunki Międzynarodowe – International Relations 2018;54(3):151-173
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Prezentowany artykuł przedstawia zagadnienie, które w języku angielskim określane
jest terminem accountability, a na polski tłumaczone jako „odpowiedzialność” lub
„rozliczalność” organizacji międzynarodowych (OM). Najważniejszym założeniem niniejszego tekstu jest przeprowadzenie analizy pojęciowej (konceptualnej)
specyficznego typu odpowiedzialności OM, jaką jest odpowiedzialność oparta na
ich reputacji i klasyfikowana przez badaczy jako jeden z mechanizmów odpowiedzialności zakładającej udział (ang. participation) w ocenie działań organizacji
tych podmiotów, których najbardziej dotyczą ich działania. Teoretycznym tłem
dla przedstawionych w tekście rozważań są założenia społecznego konstruktywizmu podkreślające wagę znaczeń nadawanych poszczególnym pojęciom poprzez
podmioty uczestniczące w interakcjach i uwydatniające proces podwójnej konstrukcji w relacji na linii podmiot–struktura. Teza artykułu zakłada, że reputacja
OM determinuje sposób postrzegania na arenie międzynarodowej ich samych oraz
klasyfikowania podejmowanych przez nie działań jako legitymizowane. Staje się tym
samym jednym ze źródeł ich odpowiedzialności (ang. accountability). Poruszany
w artykule problem wydaje się szczególnie istotny z dwóch powodów. Po pierwsze,
zagadnienie odpowiedzialności jest związane ze współczesnymi wyzwaniami, przed
jakimi stają OM, niejednokrotnie oskarżane o brak przejrzystości swoich działań,
deficyt procedur demokratycznych etc. Po drugie, relacje międzynarodowe stały
się tak skomplikowane, że nieustannie należy pytać o to, kto ponosi odpowiedzialność za niektóre działania m.in. w ramach Internet governance czy global private
governance. Nie jest już także możliwe odnoszenie się do odpowiedzialności uczestników SM w kategoriach określanych przez termin responsibility sugerujący
odpowiedzialność za naruszenie norm prawa międzynarodowego.