Geneza i instytucjonalizacja oraz ewolucja międzynarodowej współpracy na rzecz rozwoju są związane z historią Narodów Zjednoczonych. Karta NZ zawiera liczne postanowienia dotyczące spraw społecznych i gospodarczych. W ciągu 70 lat funkcjonowania organizacji podlegały one różnym interpretacjom, pozwalając jej dostosowywać się do potrzeb państw i środowiska międzynarodowego. Można zauważyć zmieniające się podejście do rozwoju, które było odzwierciedlane w ko - lejnych czterech Dekadach, poczynając od rozwoju ujmowanego w kategoriach gospodarczych, poprzez rozwój społeczny i gospodarczy, następnie liberalną ortodoksję, którą zastąpiła koncepcja zrównoważonego rozwoju wyrażona w Milenijnych Celach Rozwoju, a potem Celach Zrównoważonego Rozwoju 2030. Równocześnie kształtowało się prawo do rozwoju, które zostało sformułowane i przyjęte w 1986 r. przez Zgromadzenie Ogólne NZ, następnie potwierdzone i powszechnie zaakceptowane w dokumentach końcowych Światowej Konferencji Praw Człowieka w Wiedniu w 1993 r. jako „powszechne i niezbywalne prawo człowieka oraz integralna część fundamentalnych praw człowieka”. Wydarzenie to zapoczątkowało proces instytucjonalizacji tego prawa, a zwłaszcza rozwój instrumentów jego implementacji. Kształtowanie się i utrwalanie prawa do rozwoju miało wpływ na przyjęcie i kształt Celów Milenijnych. Jednocześnie realizacja ostatniego z celów milenijnych i postmilenijnych odnosząca się do współpracy międzynarodowej oraz obowiązku pomocy rozwojowej jest uznawana za niezbędny warunek realizacji wszystkich celów milenijnych.