ARTYKUŁ
Między autonomią a potęgą –
latynoamerykańska interpretacja neorealizmu
w okresie zimnowojennym
Więcej
Ukryj
Data publikacji: 30-09-2015
Stosunki Międzynarodowe – International Relations 2015;51(3):223-244
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Klasyczna teoria (lub teorie) neorealizmu silnie inspiruje latynoamerykańskich
badaczy stosunków międzynarodowych, jednak zdają oni sobie sprawę, że podstawy
tej koncepcji zostały zaprojektowane dla wielkich mocarstw (zwłaszcza Stanów
Zjednoczonych) w ich grze o potęgę w obrębie systemu międzynarodowego.
Latynoamerykańscy badacze są świadomi, że w odniesieniu do ich państw nie
można mówić o klasycznym rozumieniu potęgi, a więc nie może być ona rozumiana
jako zdolność do wpływania na inne kraje. Należy ją raczej pojmować jako możliwość państw Ameryki Łacińskiej do przeciwstawienia się – w dopuszczalnych
granicach – presji i naciskom innych aktorów międzynarodowych (przede wszystkim USA i korporacji transnarodowych). Dlatego implementacji neorealizmu na
grunt latynoamerykański towarzyszy jego dostosowanie do regionalnej specyfiki.
Najlepszym tego przykładem jest zastąpienie kategorii „potęgi” terminem „autonomia”. Praktycznie we wszystkich państwach regionu rozważania o autonomii
stanowią punkt wyjścia badań miejsca i roli Ameryki Łacińskiej w stosunkach
międzynarodowych. Celem artykułu jest więc przedstawienie specyfiki latynoamerykańskiej wersji neorealizmu przez pryzmat tego pojęcia. Na podstawie prac trojga
przedstawicieli tej dyscypliny: Argentyńczyka Juana Carlosa Puiga, Brazyliczyka
Hélia Jaguaribego oraz Kostarykanki Ethel Abarki, autor niniejszego artykułu
postara się udowonić, że w kontekście silnej zależności politycznej i gospodarczej
państw Ameryki Łacińskiej, mają one ograniczoną zdolność do niezależnego działania w stosunkach międzynarodowych i raczej starają się negocjować swój zakres
autonomii w polityce zagranicznej oraz posiadane pole manewru.