Polska Odrodzona stanęła w 1918 r. w obliczu wielu zadań – budowy nowej tożsamości, statusu i pozycji względem bliższych i dalszych uczestników gry międzynarodowej. Wroga polityka mocarstw rozbiorowych, zwłaszcza Rosji bolszewickiej, a potem hitlerowskich Niemiec, wymagała od Polski determinacji w obronie swojej raison d’être. Szczególnym wyzwaniem było określenie za pomocą środków dyplomatycznych i wojskowych kształtu terytorialnego państwa i obrona jego granic. Odbudowa państwowości wymagała konsolidacji wewnętrznej i mobilizacji sił. Trzeba było dokonać przewartościowań czynników warunkujących niepodległość, o charakterze historycznym i geograficznym. W nowych układach geopolitycznych Polska dokonywała wyborów strategicznych, nie mając jednak możliwości samodzielnego określenia się, zwłaszcza po II wojnie światowej. Odzyskanie niepodległości po 1989 r. spowodowało nie tylko zmianę położenia geopolitycznego, odwrócenie afiliacji sojuszniczych i ideowych. Przyniosło także nowe uzależnienia i determinizmy, które w związku z obchodami 100. rocznicy niepodległości Polski powinny stać się przedmiotem pogłębionej refleksji intelektualnej i analizy politycznej.